ИНТЕЛЛЕКТУАЛДЫҚ ЖҮЙЕЛЕРДЕ ФРАКТАЛДЫҚ БІЛІМДЕР БАЗАСЫН ҚҰРУДЫҢ АЛГОРИТМДІК НЕГІЗДЕРІ

Бұл жұмыста ақпараттың семантикалық қасиеттерінен келіп шығатын білімнің онтологиялық қасиеттері қарастырылған. «Хабарлама», «деректер» және «ақпарат» деген ұғымдарды формализациялау арқылы олардан қажетті білімдерді алу процедурасына алгоритм құрастырылған. Контекст негізінде ақпараттарды интерпретациялаудың білімдерді формализацияланған талдау әдісі келтірілген. Мұнда ақпараттың маңыздылығына көңіл аударылады. Бір ақпаратты әртүрлі контекстінде интерпретациялауда білімнің семантикасы әркелкі болатыны көрсетілген. Ақпараттық жүйелерде білімдердің фракталдық критерийі ұсынылған. Екінші жағынан ақпараттың фракталдығы білімдердің фракталдық онтологиясының пайда болуына алып келеді. Білімдер сүзгісі деген ұғымды ендіру арқылы интеллектуалдық жүйелерде фракталдық білімдер базасының пайда болу шарты дәлелденген. Өз кезегінде бұл фильтрлер ақпараттың маңыздылығына байланысты пайда болады. Сондықтан білімдерді «деректер», «ақпарат», «хабарлама» арқылы ұсыну интеллектуалдық ақпараттық жүйелерде фракталдық білімдер базасын жобалауда алар орны зор.

1. Балханов В.К. Ведение в теорию фрактальных исчислений. – Улан-Удэ.: изд. Бурятского гос. ун-та, 2001. – 58 с.

2. Рустамов Н.Т. Фрактальное управление активной системой. Доклады республиканской научно-технической конференции «Современное состояние и перспективы применения информационных технологий в управлении». – Джизак, РУз, 2016. – С.272-277.

3. Тузовский А.Ф., Ямпольский В.З. Системы управления знаниями в образовании// Современные средства и системы автоматизации. – Томск: изд-во Томского ун-та, 2002. – С. 295-299.

4. Климов С.М. Интеллектуальные ресурсы организаций. – М.: Знание; ИВЭСЭП, 2000. – 168 с.

5. Рустамов Н.Т., Темирбеков А.Н., Кантуреева М.А. Валидность представления знаний. Вестник ЕНУ им. Л.Н. Гумилева. – № 4(71). – Астана, 2009. – С.57-62.

6. Davenport T., Prusak L. Working Knowledge: how organization manage what they know. – Boston: Harvard Business Schol Press, 1998.

7. Чечкин А.В. Математическая информатика. – М.: Наука, 1991г. – 416 с.

8. Исраилов Р.И., Рустамов Н.Т., Рустамов Б.К. Математический метод клинического прогнозирования морфологических и морфометрических изменений сосудов головного мозга при инсульте. – Смоленск. Математическая морфология. Электронный математический и медико-биологический журнал. – Т.8. – Вып. 1. – 2009. – С. 7-15.