УАҚЫТША ТЕРЕЗЕНІ ЖЕТКІЗУ МӘСЕЛЕСІН ШЕШУ ҮШІН ОҢТАЙЛЫ АЛГОРИТМ ІЗДЕУ

Ғылыми қоғамдастықтың назарын соңғы онжылдықта клиенттерге қызмет көрсетуді оңтайландыру, пайдалану шығындары мен көлік құралдарын және олардың жолын субоңтайлы жоспарлау нәтижесінде пайда болатын қоршаған ортаға тигізетін кері әсерді азайту қажеттілігі туралы мәселелерді шешуге аударады. Көлік саласындағы проблемаларды шешудің тиімді құралдарын жасау, шығындарды едәуір төмендетуге және ресурстарды тиімді тұтынуды жүзеге асырады. Бұл жұмыста уақытша терезелерімен (VRPTW) маршруттық жеткізу мәселесін шешудің шарттарын қанағаттандыратын оңтайлы маршрутты іздейтін алгоритмдерді қарастырамыз және салыстырамыз. Есептелген жолдардың санын азайтуға және есепті шешу уақытын қысқартуға болатын, ең қолайлы шешім жолдарының талдауы келтірілген. Эвристикалық графикалық іздеу алгоритмдері зерттелді, атап айтқанда: кеңдік бойынша бірінші іздеу, Дийкстра алгоритмі, ашкөз алгоритм және A * алгоритмі. Сондай-ақ Python бағдарламалау тіліндегі әр алгоритмді жетілдіру жолдары ұсынылды, аталған шешімдердің әрқайсысының күшті және әлсіз жақтары анықталды және уақытша терезелеріне бағыттауды шешуге қолайлылығын көрсетті. Жұмыстың нәтижелері болашақта шығындарды төмендетуге, ресурстарды ұтымды тұтынуға және қоршаған ортаға жағымды әсерін тигізетін логистикалық процестерді оңтайландыруға ықпал ететін, мұнай-газ саласындағы жеткізілімдерді бағыттау проблемаларын шешетін бағдарламалық жасақтаманы жасауға пайдаланылуы мүмкін.

1. Ittai Abraham, Daniel Delling, Andrew V. Goldberg, and Renato F. Werneck: Alternative Routes in Road Networks//Journal of Experimental Algorithmics. 2013, 23-34.

2. Rolf H. Mohring and Heiko Schilling: Partitioning Graphs to Speedup Dijkstra’s Algorithm// Journal of Experimental Algorithmics. 2007, 189-202.

3. Dominik Schultes: Fast and Exact Shortest Path Queries Using Highway Hierarchies // ESA. 2005, 68-79.

4. Goldberg, A.V., Werneck, R.F.: Computing Point-to-Point Shortest Paths from External Memory //Proceedings of the 7th Workshop on Algorithm Engineering and Experiments. 2005, 26-40.

5. Reinhard Bauer, Daniel Delling, Peter Sanders, Dennis Schieferdecker, Dominik Schultes, and Dorothea Wagner: Combining Hierarchical and Goal-Directed Speed-Up Techniques for Dijkstra’s Algorithm?//International Workshop on Experimental and Efficient Algorithms. 2008, 303-318.