МОБИЛЬДІ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ЦИФРЛЫҚ САУАТТЫЛЫҚТЫ ЖӘНЕ АУЫЛДЫҚ ЖЕРЛЕРДЕ ҚЫЗМЕТТЕРДІҢ ҚОЛЖЕТІМДІЛІГІН АРТТЫРУ ҚҰРАЛЫ РЕТІНДЕ

Ауылдық жерлерге жеткізуге арналған мобильді қосымша әзірлеу – қазіргі заманның маңызды міндеттерінің бірі. Ауыл тұрғындары АT-инфрақұрылымның жоқтығынан, халықтың аздығынан және интернет сапасының төмендігінен жаңа цифрлық технологияларға бейімделуде жиі қиындықтарға тап болады. Бұл мақалада мұндай жобаны жүзеге асырудың негізгі аспектілері талқыланады, ауылдық пайдаланушылардың қажеттіліктеріне бейімделген ыңғайлы және интуитивті қосымшаны құруға ерекше назар аударылады. Зерттеу екі қиындықты да, соның ішінде инфрақұрылымдық шектеулерді және цифрлық сауаттылықтағы кемшіліктерді, сонымен қатар цифрлық инклюзияны ілгерілету және ауылдық қауымдастықтардың қажеттіліктерін қанағаттандыру сияқты мүмкіндіктерді көрсетеді. Зерттеуде навигацияны жеңілдету, қолжетімділікті қамтамасыз ету және ауылдық жерлердің әлеуметтік-экономикалық ерекшеліктерін ескеру сияқты табысты іске асырудың негізгі факторлары анықталған. Интуитивті интерфейс пен түсінікті құрылымға назар аудара отырып, жоба ауылдық пайдаланушыларға күнделікті кездесетін кедергілерсіз заманауи жеткізу қызметтерін пайдалануға мүмкіндік беру арқылы цифрлық теңсіздікті жоюға бағытталған.

1. Simelane, P.T., Lall, M., and Kogeda, O.P. A mobile phone application for agricultural extension in marginalized rural areas of Pongola region, Zululand district, South Africa, Department of Computer Science, Tshwane University of Technology, 47(1), 2019. https://doi.org/10.17159/2413-3221/2019/v47n1a495.

2. Nazarova, E. Development of delivery applications for restaurants and stores, vc.ru, 10 April 2023. URL: https://vc.ru/u/331647-elena-nazarova/660590-razrabotka-prilozhenii-dostavki-dlya-restoranov-imagazinov.

3. Bjerede, M. Rural Districts Face Challenges and Opportunities with Technology Access, Technology Solutions That Drive Education, 17 May 2024. URL: https://edtechmagazine.com/k12/article/2018/01/ruraldistricts-face-challenges-and-opportunities-technology-access.

4. Fanelli, R.M. Barriers to Adopting New Technologies within Rural Small and Medium Enterprises (SMEs), Social Sciences, 10(11), 430 (2021). https://doi.org/10.3390/socsci10110430.

5. Trendov, N.M., Varas, S., and Zeng, M., DIGITAL TECHNOLOGIES IN AGRICULTURE AND RURAL AREAS, Nov. 2019. URL: https://openknowledge.fao.org/server/api/core/bitstreams/885161de-dccf-4589-8376-07fe37b68799/content.

6. Manggat, I., Zain, R., and Jamaluddin, Z. The Impact of Infrastructure Development on Rural Communities: A Literature Review, International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 8 (2018). https://doi.org/10.6007/IJARBSS/v8-i1/3837.

7. Siuhi, S., and Mwakalonge, J. Opportunities and Challenges of Smart Mobile Applications in Transportation, Journal of Traffic and Transportation Engineering (English Edition), 3, 582 (2016). https://doi.org/10.1016/j.jtte.2016.11.001.

8. Johnson, D.R., Crawford, S.P., and Palfrey, J.G., Jr. The Accountable Internet: Peer Production of Internet Governance, Virginia Journal of Law & Technology, 9, Summer 2004, University of Virginia, vol. 9, no. 9.

9. Buurman, B., Kamruzzaman, J., Karmakar, G., and Islam, S. Low-Power Wide-Area Networks: Design Goals, Architecture, Suitability to Use Cases and Research Challenges, IEEE Access, 8, 17179 (2020). https://doi.org/10.1109/ACCESS.2020.2968057.

10. Lakemond, N., and Berggren, C. Co-locating NPD? The need for combining project focus and organizational integration, Department of Management and Economics, Linköping University, SE-581 83 Linköping, Sweden.

11. Tavberidze, E. Big Data Opportunities on the Example of Yandex Mobile Applications, International Journal of Economic Practices and Theories, 4 (5) (2014), Special Issue on Marketing and Business Development, e-ISSN 2247–7225.

12. Bird, K., Hulme, D., Shepherd, A., and Moore, K. Chronic Poverty and Remote Rural Areas, SSRN Electronic Journal (2011).

13. Moss, M.L. Technology and Cities, Cityscape, 3(3), 107–127 (1998) JSTOR, http://www.jstor.org/stable/20868461. Accessed 26 Dec. 2024.

14. Kravets, D., and Toepfl, F. Gauging Reference and Source Bias over Time: How Russia’s Partially State-Controlled Search Engine Yandex Mediated an Anti-Regime Protest Event, Information Communication & Society, 25, 2207 (2021).

15. Ammattikorkeakoulu, Comparative analysis of Yandex and Google search engines. URL: https://urn.fi/URN:NBN:fi:amk-2012060611820.

16. Mache, Z.C. Extent of use of mobile phone applications for rural development in some rural communities of Vhembe District, UnivendSpace. URL: https://univendspace.univen.ac.za/server/api/core/bitstreams/5330f090-9dae-4d4e-a1aa-1d7b416044dc/content.

17. Zhang, X., and Zhang, Z. How Do Smart Villages Become a Way to Achieve Sustainable Development in Rural Areas? Smart Village Planning and Practices in China, 12 Nov. 2020.

18. Mohammadzadeh, Z., Saeidnia, H.R., Lotfata, A., Hassanzadeh, M., and Ghiasi, N. Smart City Healthcare Delivery Innovations: A Systematic Review of Essential Technologies and Indicators for Developing Nations, BMC Health Services Research, 23 (2023).

19. Şahin, G. Contributions of web and mobile applications to rural development on the basis of product management: A case from GAP region, Thesis Submitted to the Graduate School of Natural and Applied Sciences of Middle East Technical University.

20. Dipeolu, I.O. New Approaches for Improved Service Delivery in Rural Settings, in IntechOpen eBooks, 2022.