ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ТУРИЗМДІ ДАМЫТУДЫҢ МӘСЕЛЕЛЕРІ МЕН БОЛАШАҒЫН ПРАГМАТИКАЛЫҚ ЗЕРТТЕУ

Бұл зерттеу Қазақстандағы туристік сектордың қиындықтары мен болашағын қарастырады. Туризм индустриясы алдында тұрған өзекті мәселелерді саралай отырып, оның кеңею және жетілдірілу әлеуетін анықтайды. Зерттеу Қазақстанның әлемдік деңгейде тұрақты әрі экономикалық тұрғыдан тиімді туристік бағыт ретіндегі позициясын нығайтуға бағытталған іс-шараларға бағыт-бағдар беретін құнды деректер ұсынады. Қазақстанға келген халықаралық туристердің пікіріне ерекше назар аударыла отырып, елдегі халықаралық туризмнің проблемалары мен болашағын зерттеу үшін аралас әдіс пайдаланылды. Зерттеушілер құрылымы жақсы жасалған, өзін-өзі басқаруға негізделген сауалнама арқылы 206 халықаралық туристен деректер жинады. Зерттеу нәтижелері Қазақстандағы туристік бизнестің қазіргі жағдайын ашып көрсетіп, негізгі қиындықтар мен мүмкіндіктерді айқындады. Туристер оңтүстік және солтүстік бағыттарды басқалардан артық көретіні анықталды. Респонденттердің пікірінше, Қазақстанның туризм саласындағы басты үш мәселе – инфрақұрылымның жеткіліксіздігі, әлсіз маркетинг және қызмет көрсету сапасының төмендігі. Осы қиындықтарға қарамастан, туристер Қазақстанның бірегей табиғи сұлулығын туризмді кеңейтудің маңызды мүмкіндігі ретінде атап өтті. Зерттеу туристер санын арттыру мен елдің туристік индустриясын нығайтудың практикалық стратегияларын ұсынады. Қазақстандағы ішкі және сыртқы туризмге ерекше назар аудара отырып, бұл зерттеу туризм саласындағы ғылыми ізденістерге үлес қосады. Ол шетелдік саяхатшылар үшін Қазақстандағы туризмнің мүмкіндіктері мен қиындықтарын талдайды. Зерттеу шетелдік қонақтардың тәжірибесі мен көзқарастарын терең түсінуге мүмкіндік беретін эмпирикалық әдіснамаға негізделген.

1. Akybayeva G.S., Khassenkhanov N.B. Raimbekov B.H., Zhartay Z.M., & Gelashvili N.N. Tourism industry of Kazakhstan: current state, problems and prospects of development in the conditions of COVID–19 // Bulletin of the Karaganda University Economy Series. – 2022. – Vol. 105. – No. 1. – P. 5–15.

2. Tleuberdinova A., Salauatova D., & Pratt S. Assessing tourism destination competitiveness: the case of Kazakhstan // Journal of Policy Research in Tourism, Leisure and Events. – 2022. – P. 1–19.

3. United Nations World Tourism Organization (UNWTO). Global Report on Urban Tourism // UNWTO/ International Tourism Highlights. – 2020. – P. 1–24.

4. Mutaliyeva L., Kurmanov N., & Akisheva A. Analysis of tourism potential and ecological tourism development in Kazakhstan: E3S Web of Conferences, 2020. –P. 159–172.

5. Kerdpitak C. Marketing Effectiveness Model of Tourism Business in Thailand // Journal of Hunan University Natural Sciences. – 2022. – Vol. 49. – No. 4.

6. Alimbaev Т., Mazhitova Z., Omarova B., Kamzayev B., & Atanakova K. Ecological problems of modern central Kazakhstan: challenges and possible solutions // EDP Sciences. – 2020. – P. 112–148.

7. Zhumabayeva S.S, Makashev K.Z., K.N., Kairgaliyeva G., & Nigmetov B.S. Ecology of Kazakhstan: problems and ways of their solutions // Journal of Physics: Conference Series. – 2021. – P. 25–56.

8. Berdibekova A. et al. Prospects for the Formation of a Smart Destination as a Determining Factor in the Modernization of Urban Infrastructure and a Means of Sustainable Urban Tourism Development in Kazakhstan // Journal of Environmental Management and Tourism (Volume XIII, Winter). – 2022. – Vol. 8. – No. 64. – P. 2222–2229. DOI:10.14505/jemt.v13.8(64).14.

9. Kerdpitak C. Marketing Effectiveness Model of Tourism Business in Thailand // Journal of Hunan University Natural Sciences. – 2022. – Vol. 49. – No. 4.

10. Zhumabayeva S.S, Makashev K.Z., K.N., Kairgaliyeva G., & Nigmetov B.S. Ecology of Kazakhstan: problems and ways of their solutions // Journal of Physics: Conference Series. – 2021. – P. 25–56.

11. Drakh T.P., Salzhanova Z.A., Alpeissova S.E., Kozhakhmetova M.K., Kazkenova A., Sabirova R., & Omarkhanova Z.M. Labor productivity as an indicator of efficiency interaction of higher education and tourism business // Journal of Environmental Management and Tourism. – 2021. – Vol. 12. – No. 2. – P. 544–551.

12. Mathew V., & Soliman M. Does digital content marketing affect tourism consumer behavior? An extension of the technology acceptance model // Journal of Consumer Behaviour. – 2021. – Vol. 20. – No. 1. – P. 61–75.

13. Kerdpitak C. Marketing Effectiveness Model of Tourism Business in Thailand // Journal of Hunan University Natural Sciences. – 2022. – Vol. 49. – No. 4.

14. Kirillova K., Wang D., Fu X., Lehto X. Beyond “culture”: a comparative study of forces structuring tourism consumption // Ann. Tourism Res.– 2020. – Vol. 83. – P. 102941. https://doi.org/10.1016/j.annals.2020.102941, 2020/07/01/

15. Mutaliyeva L., Kurmanov N., & Akisheva A. Analysis of tourism potential and ecological tourism development in Kazakhstan: E3S Web of Conferences. – 2020. – P. 159–172

16. Kulakhmetova G., Aktymbayeva A., Assipova Zh., Baoleer B., & Koshkimbayeva U. Current problems in the tourism and hotel industry taking the world’s tourist cities as an example // GeoJournal of Tourism and Geosites. – 2022. – Vol. 43. – No. 3. – P. 841–849.

17. Nuseira M.T., & Aljumahb A. Digital marketing adoption influenced by relative advantage and competitive industry: a UAE tourism case study // Marketing. –2020. – Vol. 11. – No. 2. – P. 23–37.

18. Kanwal S., Rasheed M.I., Pitafi A.H., Pitafi A., Ren M. Road and transport infrastructure development and community support for tourism: the role of perceived benefits, and community satisfaction // Tourism Manag. – 2020. – Vol. 77. – P. 104014. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2019.104014, 2020/04/01/.

19. Makenova G., Tuleubayeva M., Issayeva A., Daurenbekova A. Analysis of the Development of International Tourism and Its Impact to Tourism Market: Evidence of Kazakhstan // Journal of Environmental Management and Tourism (Volume XI, Winter). – 2020. – Vol. 8. – No. 48. – P. 2053–2067. https://doi.org10.14505/jemt.v11.8(48).17

20. Parkhomchik L. Eurasian Research Institute // Kazakhstan’s New Silk Road Project. – 2020. – P. 4–5.

21. National Bank of Kazakhstan. Foreign Direct Investment in Kazakhstan: Trends and Policies. National Bank of Kazakhstan. – 2020. – P. 1–31.

22. Staff W.F. Franchising’s a proven expansion strategy that can help you achieve your growth goals. What Franchise, 2021. URL: https://www.what-franchise.com/business-advice/running-a-franchise/franchisings-aproven-growth-strategy-that-can-help-you-achieve-your-expansion-plans

23. Shayakhmetova L., Maidyrova A., Moldazhanov M. State Regulation of the Tourism Industry for Attracting International Investment // Journal of Environmental Management and Tourism (Volume XI, Fall). – 2020. – Vol. 6. – No. 46. – P. 1489–1495.

24. Topic: COVID-19: impact on the tourism industry worldwide, 2024. Statista. URL: https://www.statista.com/topics/6224/covid-19-impact-on-the-tourism-industry/

25. Kubayeva G. Foreign Direct Investment in Kazakhstan in 2020: Structure and Dynamics – CABAR. asia. CABAR.asia, 2021. URL: https://cabar.asia/en/foreign-direct-investment-in-kazakhstan-in-2020-structure-and-dynamics.

26. Lipková Ľ., Madiyarova A., & Blembayeva A. Importance of state regulation of the tourism industry In the Republic of Kazakhstan, ReseacrhGate. 2020, January. URL: https://www.researchgate.net/publication/340118739_Importance_of_state_regulation_of_the_tourism_industry_In_the_Republic_of_Kazakhstan

27. Ualikhanova A. Kazakhstan Has Untapped Travel Potential, Experts Say - The Astana Times. The Astana Times, 2023, September 17. URL: https://astanatimes.com/2023/09/kazakhstan-has-untapped-travelpotential-experts-say/

28. Shurenov N.B., Bimendiyeva L.A., & Nathan J. ASSESSING THE COMPETITIVENESS OF “SMART” CITIES OF KAZAKHSTAN: MARKETING ASPECT // Bulletin of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan. – 2020. – Vol. 5. – P. 133–144.

29. Hatipoglu B.K. The role of government in tourism entrepreneurship. – Edward Elgar Publishing eBooks, 2024. – P. 332–350. https://doi.org/10.4337/9781803920023.00033