АЙНАЛЫМСЫЗ БҰРҒЫЛАУ ТӘСІЛІ БАРЫСЫНДАҒЫ ҰҢҒЫМА ОҚПАНЫН АЛҒАШҚЫ РЕТ КӨЛБЕУ БҰРҒЫЛАУЫ ЖӨНІНДЕГІ ЗЕРТТЕУ ЖҰМЫСЫ

Қарашығанақ кенорнының батыс бөлігінде ұңғымаларды бұрғылау барысында (оператор – Karachaganak Petroleum Operation.B.V., KPO) жуу ерітіндісі тығыздығының рұқсат етілген көрсеткішінің төменгі диапазоны бар көлденең ұңғымаларды бұрғылау кезі де жуу ерітіндісінің апат әсерінен жоғалуы және тау жыныстары қабатының белсенді жарылуы сияқты факторлар жобаны іске асыруға қосымша қиындықтар туғызды. Кеңес уақытындағы көршілес тік ұңғымаларды бұрғылау тәжірибесіне сүйене отырып, бұрғылау ерітіндісінің жұтылуын жою үшін материалды айдау (LCM) немесе қосымша цементтеу сияқты қарапайым әдістер қиындықтарды жоюға көмектеспейтіндігі анықталды.
Бұрғылау ерітіндісінің бақыланбайтын шығындарының әсері кенорнын одан әрі игеру үшін бұрғылаудың қалыптасқан әдістерін пайдалануға мүмкіндік бермеді. Қысыммен басқарылатын бұрғылау әдісін пайдалану, атап айтқанда, Қарашығанақ кенорнында ерітіндінің айналымынсыз бұрғылау әдісін қолдануға басымдылық беріледі. «Ерітіндінің қайтарымынсыз бұрғылау» әдісі сәтті іске қосылды, бірақ ұңғыма траекториясын қадағалаусыз бұрғылау үшін айналмалы превентор (айналмалы бітегіш құрылғы – АБҚ) пайдаланылды. Оператор жер қыртысы аралығын арттыру үшін көлденең ұңғыманы бұрғылау қажет, бұл ретте бұрғылау ерітіндісі шығынының ұлғаю ықтималдығы қамтамасыз етіледі.
Бағытталған бұрғылау қызметін ұсынатын компания үшін пайдаланылатын технологиялардың ішінде бұрғылау ерітіндісінің айналымынсыз бұрғылауды қолданудың тиімділігіне көз жеткізу маңызды болды. Роторлы-басқарылатын жүйені (РБЖ) пайдалана отырып ұңғымаларды жоспарлау үшін телеметриялық және каротаждық аспаптарға, ерітіндіні қайтарусыз бұрғылау жағдайында телеметриялық деректердің беру қиындықтары мен олардың қызметіне ұңғыма жабдықтарының одан әрі де қызмет көрсетуіне, сондай-ақ гидравликалық есептерді дұрыс талдауға баса назар аудару көзделеді.
Оператор мен сервистік мердігер арасындағы тығыз ынтымақтастық бұрғылау жұмыстарының тиімділігін арттыруға және бұрғылау колоннасының төменгі жинақтауы (БКТЖ) елеулі өзгерістер енгізуге және оңтайлы қашауды таңдауға мүмкіндік берді. Арнайы бағдарламалық платформаны пайдалана отырып, инженерлер командасы қатты қабатты бұрғылау кезінде қашаудың мүмкіндігін БҚЖТ кемшіліктерін модельдей алды. Жоспарлау кезеңінде БКТЖ элементтерінің асқан кернеуін болдырмау үшін, оқпанның 4-8 °/30 м қисаюы кезінде күтілетін БКТЖ иілуіне байланысты кернеуді талдауға айрықша көңіл бөлінеді.
Осы мақалада ұңғыманың оқпанын кеңейте отырып, айналыстан шықпастан бағытталған бұрғылаудың соңғы нәтижелері, жоспарлау және тәжірибе алмасу процесінде ұқсас операцияларды жүзеге асырудың ерекше тәсілі талқыланады.

1. Borromeo O., Luoni F., Bigoni F., Camocino D. and Francesconi A. 2010. Stratigraphic Architecture of the Early Carboniferous Reservoir in Karachaganak Field, Pri-Caspian Basin (Kazakhstan). SPE-139887.Society of Petroleum Engineers. SPE Caspian Carbonates Technology Conference, 8-10 November 2010, Atyrau,Kazakhstan.

2. Hussain, S., Huelvan, Y., & Adams, W. (2014, April 2). Measurement While Drilling, Logging While Drilling and Rotary Steerable Systems Performance, Benefits, and Challenges in Managed Pressure Drilling and Underbalanced Drilling. Society of Petroleum Engineers.doi:10.2118/169220-MS

3. KPO-WO-DRL-SCH-00280-E -Well Construction Program (Western Build Up Well)

4. Masi, S., Molaschi, C., Zausa, F., &Michelez, J. (2011, June 1). Managing Circulation Losses in a Harsh Drilling Environment: Conventional Solution vs. CHCD Through a Risk Assessment. Society of Petroleum Engineers. doi:10.2118/128225-PA

5. Naurzgaliyev T., &Mutaliyev, G. (2017, October 16). Impact of Drain Length on Well Performance in Karachaganak Field (Russian). Society of Petroleum Engineers.doi:10.2118/187869-RU

6. Sweep,M.N.,Bailey,J.M.,&Stone,C.R.(2003,January1).Closed Hole Circulation Drilling: Case Study of Drilling a High-Pressure Fractured Reservoir-Tengiz Field, Tengiz, Republic of Kazakhstan. Society of Petroleum Engineers. doi:10.2118/79850-MS