Бұл мақалада мұнай-су эмульсиясының бөлінуіне әсер ететін факторлар зерттелді және кейбір тәуелділіктер анықталды. Температура мен хлорид тұздарының жоғарылауымен мұнай-су эмульсиясының бұзылу тиімділігі арта түсетіні айқындалды және де оған бейтарапқа жақын рН орта әсер етеді. Жоғары мөлшердегі сулы шикі мұнай тұрақсыздандыруға және эмульсияланған судың бөлінуіне жағымды әсер етеді, бірақ асфальтендердің болуы шикі мұнайды сепараттауды айтарлықтай қиындатады. Деэмульгатордың еріткіші эмульсияны тұрақсыздандыруда да үлкен рөл атқарады және жеке таңдалады.

Магниттік барлау дегеніміз – жердің магнит өрісіне негізделген геологиялық есептерді шығаратын геофизикалық әдіс. Жер белгілі ішкі құрылысы бар ғарыштық дене ретінде қалыпты немесе бастапқы деп аталатын тұрақты магнит өрісін түрлендіреді.

Аталған жұмыста «Солтүстік Аққар» кенорны үлгісінде магниттік барлау деректерін карталарды цифрлау, магниттік аномалиялардың жаңа карталарын жасау, жоспарлы қисықтықты, бірінші және екінші туынды карталарды кұру, түрлі геофизикалық сүзгілерді қолдану, құрылымдық элементтерді бөліп көрсету арқылы карталарды бір-біріне қабаттастыру арқылы математикалық түсіндіру қарастырылған. Сондай-ақ жұмыста магниттік барлаулар деректерін математикалық түсіндіруде пайдаланылған барлық әдістерді қолданудың қарапайым бірізділігі сипатталады, жүргізілген жұмыстардың нәтижелері бойынша аталған әдістің келешегіне талдау жасалған, әдіс нәтижелі болып табылады және ешқандай салымды талап етпейді.

Мақалада жоғары сіңімді қасиеттері бар қоректік заттар мен микроэлементтердің жоғары концентрациясы бар күрделі аралас тыңайтқыштарды алу мүмкіндіктері туралы ақпараттар берілген, күрделі аралас минералды тыңайтқыштардың қасиеттерін жақсарту үшін пайдаланылған молибден бар катализаторларды микроэлементтер ретінде қолдануды ұсынамыз. Физика-химиялық зерттеулердің нәтижесінде мұнай өңдеуде қолданылатын молибден бар катализаторлардың элементтік құрамы мен микроқұрылымы айқындалды. Микроқұрылым пайдаланылған катализатордың элементтік құрамына сәйкес келеді және 1000 есе ұлғаюымен кристалдар анықталады. Алюминий композицияларының түйіршікті минералдар түрінде, тұрақты емес гексагондарда және алюминий оксидінің қабығына ұқсас қосындылары сипатталады. Молибден жарық диаметрлі кристалдар түрінде аралық өлшемді құрылымды толтырады.
CoO-NiO-MoO3-CaCl2-H2O жүйесіндегі термодинамикалық зерттеулердің негізгі мәліметтерін талдау келесі элементтер мен қосылыстардың: O, O₂, H, H₂, OH, H₂O,Cl, Cl₂,HCl, HOCl, CoO₂H₂,CoCl, CoCl₂, Co₂Cl₄, Ni, NiO₂H₂,NiCl, NiCl₂, MoO₃, Mo₂O₆, MoO₄H₂, MoO₂Cl, Mo₅O₁₅,MoO2 MoOCl₂, MoO₂Cl₂, MoOCl₃, CaCl₂, CaOHCl, Ca(OH)_2. Қолданылған молибден бар катализаторларды хлорлаудың қуаттылығына тән жұмыс жүйесін термодинамикалық үлгілеудің нәтижелері молибден, кобальт пен никельдің 1300-1500 K ауқымында олардың хлоридтері түрінде бөліну мүмкіндігін көрсетті. 0,1-ден 0,01 МПа-га дейінгі қысымның төмендеуімен металл сублимациясы тиімдірек және NiCl₂ газ тәріздес үлестірімнің 19.45 % дейін, СоСl₂-дан 21.7% -га, ал MoO₂Cl₂-ден 58.13 % -га дейін жетеді. Сонымен қатар, никель мен кобальттың селективті бөлінуі 1500 К және қысым 0,01 МПа кезінде болуы мүмкін.

Бұл мақалада Леңгір кен орнының көмір қалдығын еріту негізінде, алынатын гумин қышқылынан фосфорқұрамдас тыңайтқыштарды алудың технологиясы жайында ақпараттар берілген. Сонымен қатар коттрельді шаң, көмір қалдығы және гумин қышқылдарының құрамдарына РЭМ, ДТА және ИК-спектр көмегімен жасалынған нәтижелер берілген. Алынатын тыңайтқышты байыту мақсатында, қоспаға бор қышқылы, мыстың, темірдің және марганецтің сульфаттары мен аммонийдің молибденқышқылы қосылады да, ал хелат құраушы полимер ретіне органикалық триалкиламин (ТАА) қолданылады. Алынған фосфорқұрамдас микротыңайтқыш құрамында гумин қышқылының мөлшері көбейіп, топырақтағы  құрылымдық  құралуға  қатысып,  құрамындағы  қоректік  элементтермен микроэлементтерді өсімдіктерге беріліп, сулы және жер-топырақ экожүйедегі металдардың құрамын реттеп отырады.

Мақалада Нұр-Cұлтан (Астана) қаласының гидрометеорологиялық жағдайы сипатталған. Талданған деректер – 1936-2015 жылдар аралығындағы елорда территориясында болған жауын-шашынның тәуліктік мөлшері. Аталған деректер бастапқы коды ашық болып табылатын R бағдарлама тілінде терең талдаудан өтті. Алынған нәтижелер нөсер кәріз желісін жобалаушы, зерттеуші қызметкерлерге арналады. Ұзақ уақыт арасындағы жауын-шашын көрсеткіштері бастапқы деректер ретінде қолданылып, R бағдарламасының арнайы HydroTSM пакетінде өңделіп жарияланып отыр.

Электролластинаның өнеркәсібінің сарқынды суды тазарту кезінде пайда болатын электролиздеу, қоршаған ортаға ауыр металдардың негізгі көздері – өндірістік қалдықтар болып табылады. Гальваникалық шламның құрамы тұрақты емес және тазартылған сарқынды сулардың құрамына байланысты. Зерттеу – нысаны «АрселорМиттал Теміртау» ЖШС-ның ГПК-3 гальваникалық өндірісінің шламдары. Гальваникалық шөгінділердің рентгендік анализінің нәтижелері хромдық темір қосылыстары мен қоспалар компоненттерінің негізгі фазаларының, атап айтқанда, сульфат компоненті бар мырыштың басым болуымен анықталады. Хром құрамындағы гальваникалық шламдардың жалпы минералогиялық құрылымы хромит пен хромикотит минералдарының қараңғы жаппай құрылымы басымдықпен сипатталады. Мырыштың минералды құрылымы байқалып, хромды қосу. Жұмыс жүйесіндегі термодинамикалық модельдеу нәтижелері төмен температуралы аймақта NiCl₂ максималды түзілуі T = 500K кезінде 99,5% -ға дейін жететіндігін көрсетті. Температура 1000-нан 1500 К-ге дейін көтерілгенде, оттегі мен хлордың айтарлықтай қайта бөлінуі байқалады, ол максимум NiO -78,3% және HCl -76,3% Т = 1200 К және p = 0,01 МПа кезінде сипатталады. P = 0.01 және 0.101 МПа қысымындағы хромның тепе-теңдік таралуын талдау CrOCl₂, CrCl₂, CrCl₃ түзуімен хлорлау дәрежесінде шамалы өзгерістермен айқындалады.

Мақалада висмут селенидін даярлаудың біраз заманауи әдістерін пайдалану арқылы оның наносызықты, наножолақты құрылымдарын өсіру әдістеріне әдебиеттік шолу жасалды. Жоғары сапалы висмут селенидінің (Bi₂Se₃) екі өлшемді кристалын өсірудің жаңа әдісі ұсынылды. «Газ-қатты» фаза өсіру механизміне сәйкес мыс торын слюда бетіне қаптау әдісі бойынша висмут селенидінің екі өлшемді атомды кристалының наноқұрылымдары (ұзындығы 8 μм, қалыңдығы 5 нм болатын) 490⁰ температурада, уақыты 40 мин, газ ағу жылдамдығы 30 см³/c ÷ 80см³/c-ке дейін өзгертіліп отыратын жағдайда меңгермелі өсірілді.

Алынған үлгілер атомдық күштік микроскоп (Bruker Atomic Force Microscope (AFM), АҚШ), сканерлеуші электронды микроскоп (SEM, Hitachi S-4800, Жапония), Раман спектрометрі (HORIBA LabRAM HR800, АҚШ), UV-VIS және сәуле түсіру электронды микроскоп (TEM) сияқты заманауи қондырғыларда алынған мәліметтер негізінде сипатталды.

Наноқұрылымдардың жасалу сапасына, өсу формасына және қалыңдығына температура мен газ ағу жылдамдығының әсерлері зерттелді. Алынған екі өлшемді атомдық кристалдар ішінде тор формалы үлгінің сәуле өтімділігі басқалардан жоғары екендігі анықталды.

Бұл жұмыста сорбент Шанқанайлы кен орнының (Алматы облысы) табиғи цеолит негізінде алынған, су ерітіндісінен Pb²⁺ және Cd²⁺ иондарын алу үшін полиэтиленгликольмен модификация-ланған. Сорбент пен сорбция процесін дайындаудың оңтайлы шарттары анықталды. Кадмий және қорғасын иондарының экстракциясының максималды дәрежелері тиісінше (87 ± 8.04)% және (97 ± 9.24)% болды. Бастапқы материалдардың және алынған сорбенттердің текстуралық сипаттамалары СЭМ әдісімен зерттелді, ерекше беткейлері БЭT әдісімен және Ленгмюр мен Фрейндлиx әдісімен адсорбция изотермалары құрастырылды және тиісті константалар есептелді (Ленгмюр константасы, Фрейндлиx константасы, шектеу адсорбциясы) және кинетикалық сипаттамалар анықталды (процесс жылдамдығы, тұрақты жылдамдық, процесті активтендіру энергиясы).

Бұл жұмыста, құрамында кристалды β-SiC және 2H-SiC фазалары бар монокристалды кремний карбидті қабыршақтар атомды алмастыру әдісі арқылы Si (100) плитасының беткі аймағында синтезделді. Қабыршақтар арнайы зертханалық электр пешінде 20 минут бойы 0,8 Па қысымда СО газының ағысында 20 минут ішінде синтезделді. Қабыршақтар арнайы зертханалық электр пешінде 0,8 Па қысымда СО газының ағысында 1250°С температурасында 20 минут ішінде синтезделді. Жоғары сезімталды рентгендік дифракция және инфрақызыл спектроскопия әдістерін қолдана отырып, құрылымдық жетілдірудің жоғары дәрежесі бар SiC нанокристалдарының болуы көрсетілген. Бұл нанокристалдар “SiC пленка - Si субстрат” интерфейсінде де, кеуектердің ішкі беттерін жабу үшін кремний субстратының ішінде де орналасуы мүмкін. Si-C байланыстарының шамамен 80 % кремний карбиді кристалды фазасында, оның ішінде монокристалды қабатында, нанокристалдарда және олардың ядроларында екендігі көрсетілген. Қабыршақтағы кремний карбидінің аморфты фазасы (9,3 %) - бұл өте ақаулы деформацияланған нанокристалдардың қоспасы. Аморфты фазаның 785,5 см^-1 және 788,0 см -1 толқын сандарындағы компоненттерінің максимумдары кристалдық β-SiC (3С-SiC) фазасына тән 795,9 см^-1 деңгейіне жақын жылжытылды. Бұл кремний карбиді қабыршағының синтез температурасының жоғарылауына (1250 °С) байланысты. Сондай-ақ Si-C байланыстарының бір бөлігі (10,4 %) SiC кластерлері мен дилатация дипольдерінің құрамына кіреді.

Бұл жұмыста 13,56 МГц жоғары жиілікті режимде кремнийлі нысанды және графитті нысанды бір уақытта магнетронды ыдыратумен c-Si бетіне қалың кремний карбидті қабыршақтарының синтездеуі жүргізілді. Магнетронның ыдыратуының параметрлері келесідей болды: магнетронның қуаты – 150 Вт, аргон газының шығыны 2,4 л/сағ, камералық қысымы - 0,4 Па, кремний субстраттың температурасы - 100°С, тұндыру уақыты 3 сағат. Тұндырудан кейін бірден аморфты кремний карбиді қабыршағында қысқартылған Si-C байланыстарының сан жағынан басымдығы алғаш рет көрсетілді, бұл ИҚ спектрінің максимумының 800 см^-1 – ден жоғары 870 см ^-1 - ге дейінгі аймаққа ауысуына әкелді. Нәтижелер тұндыру процесінде нанокристалды ядролардың қарқынды қалыптасуымен түсіндіріледі. Қабыршақтың орналастырғаннан кейін бірден Si-C байланыстарының жартысына жуығы (49,2%) мөлшері 3 нм-ден аз нанокристалдардың өте кішкентай ядроларында болатындығы көрсетілген. 5 минут ішінде жылдам күйдіру 970°C температурада жүзеге асырылды, оған 10 секунд ішінде қол жеткізілді. Қабыршақты жылдам күйдіргеннен кейін SiC шыңының максимумының ИҚ спектрінің қысқа толқын аймағынан (870 см ^-1 ) ұзын толқын аймағына (820 см ^-1 ) жылжу байқалды. Кремний карбидінің қалың қабыршақтарының кристалдануы аморфты фазаның кристалдануынан емес, кішкентай SiC ядроларының мөлшерінің жоғарылауымен, құрылымдарының ретке келтіруімен және SiC нанокристалдарына айналуымен жүретіні анықталды.

Мақалада металлургиялық шлактардың балқымалары арқылы электр тогының тасымалына стационарлы емес энергетикалық әсерлердің тигізетін әсерін анықтау бойынша эксперименталды нәтижелер келтірілген (қазіргі түсініктер бойынша электролиттер). Балқытпалардың тасымалдау қасиеттері тек химиялық құрамы мен температурасына ғана емес, сұйықтықтың құрылымдық ерекшеліктеріне байланысты екені көрсетілген. Қорытпалардың электрөткізгіштігіндегі аномалияларды тек балқымалар құрылымының молекулалық элементтеріндегі бағдарлау әсерлерінің әсерімен және температураның өзгеруі кезінде (молекулалық қозғалыс, молекулааралық химиялық реакциялар және т.б.) балқымаларда физикалық-химиялық өзара әсерлердің әсерімен түсіндіруге болады деген тұжырым жасалды.

Металлургиялық қождар балқымаларының өткізгіштігінің электрондық түрі және бірінші текті фазалық өту кезінде өздігінен электролиттік диссоциацияның болмауы (балқу және еріту кезінде) туралы қорытынды жасалды.

Бұл жұмыста К₂СаР₂ О₇ және КСаР₃О₉ қосылыстары синтезделген. Алынған қатынастарына тәжірибелік тексерулер жүргізілді және К₂О, КРО₃, СаО, Р₂О₅. пештік газының компоненттері болып табылады, осы қоспадан қос пиро- және метафосфатты қосылыстардың термодинамикалық ықтималдығы анықталды.

Деректердің петабайттарының үлкен репозиторийі күн сайын заманауи ақпараттық жүйелерден және ғылыми деректерді талдаудан, әлеуметтік медиа деректерін өңдеуден, ұсыныс жүйесінен және веб-қызмет журналдарынан талдау сияқты цифрлық технологиялардан жасалады. Деректер білімді анықтауға тікелей бағыттайтын зор күшке ие. Үлкен деректер, өз кезегінде, жаңа тәсілмен өңделуге арналған құралдарды қажет етеді. Бұл массивтік деректерді талдап маңызды деректерді табу және соған сәйкес шешімдер қабылдау көп күш жұмсауды талап етеді. Деректердің үлкен көлемі және оның құрылымдық емес сипаты оны басқару мен өңдеуге қатысты жаңа мәселелерді тудырады. Бұл мақала үлкен деректерді талдаудың ең танымал құралдарының кейбірін қамтиды. Hadoop, Spark және Pig деректерді талдауға бағытталған негізгі және заманауи құрал болып табылады, сондықтан бұл құралдар салыстыру үшін таңдалды. Осы зерттеудің нәтижелері әртүрлі тапсырмалардың әрқилы құралдарды талап ететінін көрсетеді және барлығы бірдей бір платформамен шешілмейді. Үлкен деректермен байланысты кез келген мәселелер бағдарламашылардың сапалы және жылдам жұмыс жасаулары үшін тиісті құралды пайдалануларын қажет етеді.

Жұмыстың мақсаты шағын іріктемелерде хи-квадрат критерийдің күшін нығайту. Өзектілігі биометрияның және басқа да практикалық қосымшалардың деректері классикалық статистикалық талдау үшін жеткіліксіз болғанынан шығады. Шағын іріктемелер үшін хи-квадрат критерий мәндерінің таралу тығыздығын сан ретінде алуға имитациялық модельдеу құралдарын қолдану ұсынылған. Гистограмма интервалдарын іріктеменің математикалық күтуімен синхронизациялау кезінде хи-квадрат күйлерінің спектрі дискретті болады. Есептеулер кезінде талданатын деректердің кванттық суперпозиция эффекті кәдімгі компьютерлерді қолданамыз. Континуалды-кванттық суперпозицияны бағдарламалық әдістермен жүзеге асыру үшін Шредингердің континуалды-кванттық теңдеулеріне қарағанда Пирсонның континуалды-кванттық теңдеулері әлдеқайда ыңғайлы болып шықты. Хи-квадрат критерийдің күшін бірнеше ретке жоғарылататын күшейткішті жасауға болатыны туралы болжам жасалған. 16 мысалдан тұратын іріктеме үшін сондай континуалды-кванттық есептеуіш аралық деректер санын есептеу берілген.

Семантикалық рөлдік таңбалау (SLR) әртүрлі мәтіндерден олардың мағыналары мен қатынастарын үстірт бейнелейді, семантикалық қабат табиғи тілді түсіну үшін маңызды. Медицина саласында негізінен аннотацияланған клиникалық корпустардың, әсіресе қазақ тілінде болмауына байланысты, семантикалық рөлдердің таңбалануы бойынша бірнеше зерттеулер жүргізілді. Бұл жұмыстың мақсаты  – өнімділікті жоғарылату және шығындарды үнемдеу, сонымен қатар болжамды медицинаның сапасын жақсарту үшін тәжірибелік клинцист дәрігерлердің құрған корпусын қолдана отырып, клиникалық корпустарға арналған семантикалық рөлдерді белгілеу үшін негіз жасау. Материалдар мен әдістер: клиникалық тәжірибелер, атап айтқанда, асқазанішек жолдары, жүрек-қан тамырлары аурулары және басқалары негізінде жасырын жасалынған мәліметтер базасы доменнің деректер жиынтығы ретінде пайдаланылды. Жазбалар қолмен талданып, белгіленді. Семантикалық белгілеу шеңбері және семантикалық рөлдердің қолданылуы мен олардың нақты клиникалық жағдайларға қатынасы туралы мәліметтер келтірілген.

Ақпарат қауіпсіздігі сөзсіз коммуникациядағы ең маңызды мәселелердің бірі болып табылады. Ақпаратты қорғау үшін әртүрлі криптографиялық жүйелер қолданылады. MDS матрицалары негізіндегі криптожүйелер бағдарламалы және аппаратты деңгейлерде тиімді жүзеге асырылуы мүмкін, себебі есептеуіштердің формалды моделі болып есептеледі. Бүгінгі таңда көптеген блоктық шифрлерде және хэш функцияларында сызықты диффузиялық қабаттарын жобалауда MDS матрицалары ерекше орын алады және маңызды компоненттері болып саналады. Соңғы уақытта жеңілдетілген МДС матрицаларын құру бойынша көптеген жұмыстар жасалды, олардың көпшілігі ақырлы өрістерге негізделген. Бұл мақалада криптографиялық алгоритмдер үшін MDS матрицаларын пайдалану туралы аналитикалық шолу берілген. Диффузияға арналған MDS матрицасын қолдану, сондай-ақ оларды басқа алгоритмдермен салыстыру қарастырылады.

Қазіргі уақытта Нұр-Сұлтан қаласында LRT (жеңіл теміржол көлігі) қоғамдық көлік жүйесі құрылысы бойынша жұмыстар жүргізілуде. LRT – екі теміржол желісі бар үстірт жол. Құрылыстың бірінші кезеңі ұзындығы 22,4 км және 18 станциясы бар жер үсті (көпір) құрылысын қамтиды. Көпірдің іргетасының диаметрі- 1,0 ÷ 1,5 м және ұзындығы 8 ÷ 55 м-лік көлденең қадалар. Қаданың есептік көтергіштік қабілеті 4500 ÷ 12000 kN. Бұрғылау үшін қаптамасы жоқ Zoomlion қытайлық бұрғылау қондырғылары пайдаланылған. Полимерлі суспензияны қолданатын құм және қиыршық топырақтардағы ұңғылардың қабырғаларын сақтау. Мұндай жағдайларда әрбiр ұңғымаларды нақты дененің бүтіндігін бақылау өте маңызды. Тұтастықты тексеру үшін екі әдіс – төмен жүктеме әдісі және ұңғымааралық дефектоскоп алынады. Осы мақаланың мақсаты нақты әдістердің мысалдарын негізге ала отырып, әрбір әдістің артықшылығы мен кемшіліктерін талқылау.

Бұл мақалада криптография ұғымы ашылады. Криптосинтездің қолданыстағы әдістері мен мәселелерін сипаттайды. Бүгінгі криптографияның маңыздылығы және болашақта бұл ғылымның даму барысы жайлы айтылады. Аталған еңбекте жүйелер мен хаттамаларды жасау үшін пайдаланылатын құрылыс блоктары, яғни криптографиялық алгоритмдер қарастырылған. Талдау дәл жобалау мен іске асырудағы қателіктермен байланысты жалпы криптожүйелерде жасалады.
Бұл тенденция жақын арада өзгереді деп айтуға негіз жоқ, сондықтан теориялық зерттеулермен қатар криптографияны қолдана отырып, жүйелерді жобалау, әзірлеу және енгізу инженерлердің жұмыс сапасын жақсарту туралы ұмытпау керек. Әртүрлі мысалдар криптографияның бүгінгі күннің қаншалықты маңызды екендігін және болашақта бұл ғылымның қалай дамитынын көрсетеді.

Құрылыс материалдарын өндіруде Қазақстанның отын-энергетикалық кешенінің қалдықтарын қолданудың экологиялық мәселелерін шешу мүмкіндігі қарастырылуда. Алюмосиликатты микросфераларды жақын аналогтармен салыстыру. Қазақстан Республикасында ЖЭО күл-қож қалдықтарынан алюмосиликатты микросфералар (ценосфер) алу технологиясының мүмкіндіктеріне талдау жүргізілді. Сонымен қатар, құрылыс материалдарын өндіру саласында қалдықтарды қолдану арқылы әлемнің дамыған елдерінің тәжірибесіне сүйене отырып, экологиялық проблемаларды шешу мысалдары көрсетілді.

Мақала өзен ағынын модельдеу әдістерін әзірлеуге арналған. Онда ағынды модельдеудің ықтимал тәсілдері қарастырылады. Су тасқынының және серпінді толқындардың таралуын компьютерлік модельдеу негізінде соңғы болған су тасқыны мен ауылшаруашылық жерлерін су басудан қорғау шараларына талдау жүргізілді. Су деңгейіне автоматтандырылған бақылау жүргізу гидротехникалық құрылымдардың серпілісіне жол бермеудің оңтайлы тәсілі болып табылады. Бұл ақпарат болашақта төтенше жағдайды болжау үшін қолданылады.

Маңғышлақ түбегінің аумағында өсетін Malacocarpus crithmifolius эндемиялық түрінің in vitro әдісімен микроклоналдық көбеюінің нәтижелері келтірілген. Өсіру үшін оңтайлы экспланттар – жетілмеген генеративті өскіндер сегменттері болып табылатыны анықталды. Жетілмеген гүл шоғыры бар генеративті өскін сегменттерін өсіру үшін тиімді эксплант болып табылатыны анықталды. Индуциялаушы ортада бастапқы эксплант өсіру кезінде жапырақты бұтақшалардың қуыстарынан
адвентивті өскіндердің тікелей регенерациясы байқалады. Орташа тиімділігі 1:8 болатын бастапқы өсімдік материалын жаппай тираждауға цитокининмен және ауксинмен индуцирлеуші ортаға өскіндерді пассаждаумен, кейіннен индолилмай қышқылы бар ортада жекелеген өскіндерді тамырлау арқылы қол жеткізіледі. Тездетіп көбейтудің әзірленген In vitro биотехнологиялық тәсілі реликті түрдің бірегей генетикалық ресурстарын сақтау және мұнай өндіру аймағында одан әрі ғылыми-практикалық пайдалану үшін ұсынылады.

Қазіргі таңда спорт сайыстарына ұтыс тігу заманауи қоғамның ең танымал ойын-сауық түрлерінің біріне айналды. Спорттық бәс тігулер кең етек жая түсумен бірге, сан алуан мәселелер де бетке шыға бастады. Зерттеу, бүгінгі күннің ең өзекті терминдердің бірін, мультиагенттік жүйелердің спорт сайыстарына ұтыс тігудегі қолданысын қарастырады. Нығайту алгоритмдері құмар ойындарды зерттеудегі таптырмас құрал болғандықтан, осы алгоритмнің жүзеге асуын және қолданысын анықтап көрсетеміз. Жазылған жұмыс мултиагенттік жүйелердің нығайту алгоритмінің арқасында спорт ойындарындағы ұтыскерлер мен ұтылғандарды анықтап, есептеу тәсілін көрсетеді. Сол үшін алгоритмнің тиімділігін шынайы ортада тексеріп, нәтижелерін шығарамыз. Сондай-ақ мультиагенттердің өздерінің арасында ақпаратты қаншалықты тиімді таситынын зерттейміз. Қорыта келе, алгоритмнің қолдану аялары мен болашақтағы мүмкіншіліктері туралы жан-жақты зерделенеді.

Бұл мақалада ұлутас негізіндегі құрғақ құрылыс қоспаларын алу мүмкіндігі және қоспалардың құрғақ құрылыс қоспаларының физикалық-механикалық қасиеттеріне әсері ұсынылған. Зерттеу саласындағы ғылыми жұмыстар мен тиісті жарияланымдардың деректері бойынша құрғақ құрылыс қоспаларының құрамы рецептурасының болжамдары табылды.
Құрғақ құрылыс қоспалар негізінде ерітінділердің реологиялық, технологиялық және физика-механикалық қасиеттерінің құрамы мен қоспалардың әртүрлі дозаларының ықпалына сай өзгеруінің болжанған белгілері анықталды.

Мақала ыдырау процедурасын қолдану арқылы клондық таңдау алгоритмі (CLONAG) және генетикалық алгоритм (GA) негізінде дистилляциялық бағандағы көпөлшемді қосылған газды тазарту процесін басқару алгоритмін жасауға арналған. Салыстырмалы талдау және PI регулятор енгізу үшін ең жақсы сапа критерийін таңдау жасалды. Мақала мұнай-газ саласындағы күрделі технологиялық өндірісті басқарудың дамыған жүйесін ендірудің өзектілігін, сондай-ақ көп параметрлі процестер арқылы оңтайландыру мәселелерін жүзеге асыруда жасанды интеллектуалды процедураларды қолдану туралы жан-жақты түсіндіреді.

Кеңістік-уақыттық деректердің үлкен көлемі күнделікті барлық қалалық инфрақұрылымдардан жасалады. Осындай үлкен көлемді мәліметтерді түсіну және болжау көптеген нақты әлемдік қосымшаларға пайда әкелуі мүмкін. Бұл мақала велосипед бөлу станциясының деректерін пайдалана отырып, қалалық жерлердегі адамдардың мобильділігі туралы деректерді талдайды. Оператордың веб-сайтынан алынған мәліметтер негізінде қалада кеңістік-уақыттық ұтқырлық анықталуы мүмкін. Осы схемалар бірнеше сағат бұрын кез келген станция үшін қолжетімді велосипедтердің санын болжау үшін пайдаланылады. Біздің әдістемеміз алдымен тензорлы факторизация арқылы түрлі кеңістік-уақыттық факторлардың жасырын ерекшеліктерін анықтайды және сандық түрде айқындайды. Ал гипотеза кеңістік-уақыттық белсенділіктің үлгісі жасырын ерекшеліктерге тәуелді. Бұл тәуелділікті Гаусс үдерісі ретінде модельдейміз.

Оңтүстік Қазақстанның мұнай-газды шөгінді бассейндері және олардың болжамды қорларын бағалау туралы бірнеше мәселелер қарастырылды. Оңтүстік Қазақстанның (Шу-Сарысу, Іле, Балқаш маңы) шөгінді бассейндерінің болжамды қорларын санау үшін негізі параметрлері есептелді: 1) шөгінді бассейннің ауданы; 2) мұнайтудырушы комплекстің қалыңдығы; 3) мұнайтудырушы комплекстегі органикалық заттың көлемі; 4) мұнайтудырушы тау жыныстың көлемі. Шөгінді бассейндердің ауданы бойынша ақпараттар литология-палеогеографиялық және палинспастикалық карталарды құрастыру арқылы анықталды, қалыңдығы бойынша ақпараттар литолого-стратиграфиялық зерттеулердің қорытындысынан алынды, органикалық заттың көлемі туралы ақпараттар мұнайтудырушы тау жынысқа рентгентқұрылымды және термо зерттеу арқылы алынды. Мұнай-газды бассейндердегі көмірсутек қорларын болжау келесі ретпен орындалады: 1) көмірсутектерді қалыптастыру, кейіннен жинақтау және сақтау үшін қолайлы геологиялық факторларды анықтау үшін сапалы бағалау; 2) қорларды сандық бағалау және олардың аудан және қима бойынша шөгінді қабатта орналасуы. Геологиялық құрылыстың жеткіліксіз зерттелуіне және терең ұңғымаларды бұрғылау жөніндегі деректердің болмауына байланысты осы жұмыста көмірсутектер үшін ресурстарды сандық бағалау бойынша ғана есептеулер келтірілген. Зерттелу дәрежесі өскен кезде мұнай-газ және конденсат ресурстары бөлек бағаланады. Болжамды ресурстарды сандық бағалау жалпы геологиялық көріністер мен басқа да зерттелген өңірлермен ұқсастықтар негізінде болжамды параметрлер бойынша жүргізілді.

Жаңа жабдықты қолдана отырып, көмірсутектердің кен орындарын анықтаудың және деректерді өңдеудің геофизикалық әдістері жан-жақты талданады. Көмірсутектерді барлау кезінде сыни мәселелерге шолу келтірілген. Мұнай мен газдың перспективалық құрылымдарын жуас, төмен амплитудалық, ірі көлемді теріс магниттік ауытқулар аймақтарына қою белгілері бойынша көмірсутегі кен орындарын тікелей іздеуге мүмкіндік беретін жоғары дәлдіктегі магниттік зерттеулерді жүргізу әдісіне ерекше көңіл бөлінеді. Қазіргі гравитациялық зерттеулерден алынған материалдарды талдау негізінде гравитациялық өрістегі көмірсутек кен орындары жоспардағы осы кен орындарын сипаттайтын жергілікті теріс ауытқуларға сәйкес келетіні анықталды. Гравитациялық өрістегі кен орындарының үстіндегі осы ауытқулар тұтқышы мен коллекторлардың түріне байланысты болмауы маңызды. Жергілікті ауытқулардың амплитудасы бойынша болжамды көмірсутек қорларын бағалауға болады. Көмірсутек шикізатын іздеудегі заманауи электрлік зерттеулердің тиімділігі өте жоғары. Көмірсутек кен орындарын іздеуде электр іздеу әдісін қолдану мүмкіндігінің негіздемесі екі тармаққа байланысты, өйткені біріншіден, негізгі сулы қабатқа қатысты мұнай мен газ қоймасының жалпы электр кедергісінің күрт артуы (мұнай мен газ кен орындары көтеріңкі электр кедергісіне ие) тікелей белгі болып табылады. Екіншіден, кен минералдары бар аудандардың болуы, жанама белгі, резервуар үстіндегі беткейге жақын жерде таралған.

Мақалада бетонның беріктігін бақылау үшін қазіргі заманғы әдістер мен аспаптардың дәстүрлі және салыстырмалы талдауы көрсетілген. Жүргізілген зерттеулер негізінде бетонның беріктігін бақылау және оның қатаю кезеңінде температурасының және ылғалдылығының мониторингі үшін орнатылатын датчиктің прототипі әзірленді. Прототиптің өзіндік құны шамамен 10 000 теңгені құрады. Сонымен қатар, құрылыс объектілері үшін әлеуетті экономикалық тиімділік есептелген және әзірленген шешімнің көмегімен жиналатын үлкен деректерді талдаудан ұзақ мерзімді тиімділік келтірілген.

Қазір білім беруді дамыту үшін адами капиталдың ықпалы жеткіліксіз. Білім беру орта-сының өзін өзгерту қажеттілігі туындап отыр, яғни еңбек ресурстарының білім көлемін арттыру ғана емес, білім берудің бизнес-үдерістерін басқару әдістері, құралдары мен ортасы сапалы өзгеруі тиіс, бизнес-үдерістердің жай-күйін болжау тетіктері мен өзін-өзі диагностикалау құралдарын пайдалану, білім беру мекемелерінің басты жүйелеріне “зияткерлік” сервистерді қосу қажет. Бұл мақалада ЖОО білімді басқару әдістері мен модельдерін, білім беру бизнес-үдерістерінің, деректердің, талдаудың зияткерлік әдістерінің Staking-ансамбльдеу алгоритмі біріктіретін ЖОО-ның ғылыми-білім беру қызметін мониторингтеудің технологиясын әзірлеу және енгізу, сонымен қатар ЖОО-ның ғылыми-педагогикалық құрамының қызметін басқарудың тиімділігін арттыру моделі ұсынылған.