БАТЫС ҚАЗАҚСТАН/МАҢҒЫШЛАҚ/АҚТӨБЕ КЕН ОРЫНДАРЫ МҰНАЙ ҚОСПАСЫНЫҢ ЖӘНЕ ДЕПРЕССОРЛЫҚ ҚОСПАМЕН ӨҢДЕЛГЕН ҚҰМКӨЛ ТОБЫНЫҢ МҰНАЙ КЕН ОРЫНДАРЫНЫҢ ҚҰРАМЫ МЕН ҚЫЗДЫРУ ТЕМПЕРАТУРАСЫНЫҢ ӨТІМДІЛІГІНЕ ӘСЕРІ

Мақалада Батыс Қазақстан/Маңғышлақ/Ақтөбе кен орындары мұнайының («Кеңқияқ-Құмкөл» магистральдық мұнай құбырымен тасымалданады) және Құмкөл тобы кен орындары мұнайы (депрессорлық қосыммен өңделген) қоспасының аққыштығына құрамы мен қыздыру температурасының әсерін зерттеу нәтижелері ұсынылған. Айдау режимдерін жақсарту үшін мұнайды қыздыру технологиясын қолдану кезінде 35 және 45 ^оС температураға дейінгі қыздыру теріс әсер беретіндігін ескеру қажеттігі көрсетілген. Өйткені бұл мұнайдың реологиялық қасиеттерінің нашарлауына әкеледі және депрессорлық қосым әсерінің тиімділігін төмендетеді. Батыс Қазақстан және Құмкөл мұнай қоспаларының аққыштығын жақсарту үшін мұнайды 55 ^оС дейін қыздыру мүмкіндігін, немесе мұнай қоспасын қыздырмай – нақты температуралар кезінде компоненттердің араласуы, Батыс Қазақстан құрамдастарының үлесін ұлғайту мүмкіндігін қарастыру қажет.

1. Коршак А.А., Шманов Н.Н., Мамонов Ф.А., Пирогов А.Г., Махмотов Е.С., Нечваль А.М. Магистральные трубопроводы. – Уфа: ДизайнполиграфСервис, 2008. – 448 с.

2. Махмотов Е.С., Саяхов Б.К., Пирогов А.Г. Транспортировка нефтесмесей и поставка воды в Республике Казахстан. – Алматы: Ел–Шежiре, 2017. – 236 с.

3. Муфтахов Е.М. Реологические свойства нефтей и нефтепродуктов. – М.: УГНТУ, Уфа, 2001. – 71 с.

4. Евдокимов И.Н., Елисеев Н.Ю. Молекулярные механизмы вязкости жидкости и газа/ Часть 1. Основные понятия. – М.: РГУ нефти и газа имени И.М. Губкина, 2005. – 59 с.

5. Мурачев И.В. Влияние термообработки на температуру застывания и реологические свойства нефти / И.В. Мурачев; науч. рук. Л. В. Чеканцева, Е. В. Мальцева // Проблемы геологии и освоения недр : Труды XX Международного симпозиума имени академика М.А. Усова студентов и молодых ученых, посвященного 120-летию со дня основания Томского политехнического университета, Томск, 4-8 апреля 2016 г. : в 2 т. – Томск: Изд-во ТПУ, 2016. – №2. – С. 381–384.

6. Аллахвердиева Д.Т., Евдокимов И.Н. Влияние термообработки на температуру застывания нефти // Наука и технология углеводородов. – 2002. – № 1. – С. 50–53.

7. Банатов В.В. Реологические свойства вязких нефтей и нефтепродуктов и их регулирование комплексными методами воздействия: Дис. ... канд. тех. наук. – Тюмень, 2005. – 63 с.

8. Халикова Д.А. Влияние высокомолекулярных парафиновых углеводородов на свойства нефтей и асфальтосмолопарафиновых отложений: Дис. ... канд. техн. наук. – Казань, 2008.

9. Тугунов П.И. Нестационарные режимы перекачки нефти и нефтепродуктов. – М.: Недра,1984. – С.14.

10. Евдокимов И.Н., Елисеев Д.Ю., Елисеев Н.Ю. Отрицательная аномалия вязкости жидких нефтепродуктов после термообработки // Химия и технология топлив и масел. – 2002. – № 3. – С. 26–29.

11. Алдыяров Т.К., Махмотов Е.С., Дидух А.Г., Габсаттарова Г.А., Боранбаева Л.Е. Реология нефтей и нефтесмесей (транспортируемых АО «КазТрансОйл») – Алматы: ТОО «Журнал «Дала», 2012. – 416 с.