ЕВРО-5 СТАНДАРТЫНА СӘЙКЕС АВТОМОБИЛЬ БЕНЗИНIНІҢ ӨНІМДІЛІГІНЕ ӘСЕР ЕТЕТІН ФАКТОРЛАРДЫ АНЫҚТАУ

Бұл мақала Атырау мұнай өңдеу зауытындағы Евро-5 стандартының талаптарына сай келетін тауарлық бензиннің сапасы мен өнімділігіне әсер ететін факторларды зерттеуге арналған. Төрт негізгі қондырғыны қамтитын Атырау мұнай өңдеу зауытының қондырғылары үшін есептік мәліметтер негізінде (материалдық баланс) көрсетілген: каталитикалық крекинг қондырғысының өнімділігінің жылына 3 миллион тоннаға дейін артуы (пайдалану қуаты 2,4 миллион тонна / жыл) бензин шығымының артуына 25%-ке ықпал етеді; жеңіл нафта изомерлеу қондырғысына бензолды гидрлеу үшін қосымша реакторды енгізу автомобиль бензинінің изомератының жоғары октанды құрамындағы бензолды 1% -ке дейін төмендетуге мүмкіндік береді; каталитикалық риформинг қондырғысының өнімділігінің жылына 1,3 миллион тоннаға дейін көбеюі (өндірістік қуаттылығы жылына 1 миллион тонна болған кезде) қайта өңделген өнімді 30% арттырады және кокс пен құрғақ газдың пайда болуы сияқты жағымсыз процестердің алдын алады.

1. Емельянов В.Е. Все о топливе. Автомобильный бензин. Свойства, ассортимент, применение. Учебное пособие. – РФ: АСТ, 2003. – С. 80.

2. Ершов Д.С., Хафизов А.Р., Мустафин И.А., Станкевич К.Е., Ганцев А.В., Сидоров Г.М. Современное состояние и тенденции развития процесса каталитического крекинга. // Фундаментальные исследования. – № 12. – Уфа: ФГБОУ ВО «Уфимский государственный нефтяной технический университет». – 2017. – С. 282-286.

3. Задегбейджи Р. Каталитический крекинг в псевдожиженном слое катализатора. Справочник по конструкциям, процессами оптимизации установок ККФ. – Санкт-Петербург: ЦОП "Профессия", 2020. Издание 2. – С. 55-62.

4. Кондрашева Н.К., Кондрашев Д.О., Абдульминев К.Д. Технологические расчеты и теория каталитического риформинга бензина. Учебное пособие – Уфа: ООО "Монография", 2008. – С.160.

5. Литвак Е.И. Математическая модель процесса изомеризации пентан-гексановой фракции с предварительной деизопентанизацией сырья и рециркуляцией нормальных парафинов. Проблемы геологии и освоения недр. – Томск: Томский политехнический университет, 2011. – С.181-183.

6. Покровский С.С. Новые зарубежные технологии нефтепереработки. Нефтегазовая вертикаль. Учебное пособие. – Уфа: УГНТУ, 2002. – С. 68-71.

7. Усакова H.A., Мельников В.Б., Демина Л.В., Демин В.М., Карпенко Р.В. Технология получения высокооктанового компонента автомобильных бензинов на установках каталитического риформинга. Нефтепереработка и нефтехимия. Химический журнал // – № 5. – РФ, 1999. – С.17.