Түпнұсқалығын анықтау мақсатында қатты фазалы микроэкстракция әдісімен қарақұмық балының биомаркерлерін анықтау

Елімізде бал өндіру соңғы он жылдықпен салыстырғанда артқан. Шығыс Қазақстан, Алматы және Оңтүстік Қазақстан облыстары негізгі бал өндірушілер болып табылады. Елімізде гүлдің алуан түрлілігі монофлоралды балдың көптеген түрлерін және полифлоралды балдың бірнеше комбинациясын алуға мүмкіндік береді. Гүлдің шығу тегі - бал нарығына әсер ететін маңызды факторлардың бірі. Монофлоралды бал дәміне және тек оған тән қасиеттеріне байланысты тұтынушылар арасында көбірек сұранысқа ие. Сондықтан бағасы жоғары болғандықтан өндірушілерге тиімдірек. Қара қоңыр түсті бал (қарақұмық балы) әдетте денсаулық әлеуетін арттыратын антиоксиданттардың көп мөлшерін қамтиды. Азық-түлікті бақылау - тауардың жоғары сапалы екенін білгісі келетін тұтынушылар үшін басты фактор. Заттаңбада көрсетілген өнімдердің нақты құрамын қамтамасыз ету үшін талдау және талдаудың тиімді әдістерін әзірлеу қажет. Сондықтан, бұл зерттеудің мақсаты газ хроматографиясы-масс-спектрометриямен (ГХ-МС) біріктірілген вакуумдық қатты фазалық микроэкстракция (вак-ҚФМЭ) арқылы қарақұмық балының биомаркерлерін анықтау болып табылады.

1. Missio da Silva P., Gauche C., Valdemiro Gonzaga L., Costa C.O.A., Fett R. Honey: chemical composition, stability and authenticity, Food Chemistry 196, 2016.

2. Plutowska B., Chmiel T., Dymerski T., Wardencki W. A Headspace Solid-Phase Microextraction Method Development and Its Application in the Determination of Volatiles in Honeys by Gas Chromatography, Food Chemistry, 126(3): 1288–98, 2011.

3. FAOSTAT. Food and agriculture organization of the United Nations, commodity balances-livestock and fish primary equivalent, 2018. http://www.fao.org/faostat.

4. Honey, Pollinators and Bees, Food and agriculture organization of the United Nation infographics collection, 2019. http://www.fao.org/resources/infographics/infographics-details/en/c/1202954/.

5. Li L., Lietz G., Seal C. Buckwheat and CVD Risk Markers: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients, 10(5):619, 2018.

6. Dżugan M., Tomczyk M., Sowa P., Grabek-Lejko D. Antioxidant Activity as Biomarker of Honey Variety. Molecules, 23(8):2069, 2018. doi:10.3390/molecules23082069.

7. Arroyo-Manzanares N., Garcia-Nicolas M., Castell A., Campillo N., Vinas P., Lopez-Garcia I., Hernandez-Cordoba M. Untargeted headspace gas chromatography – Ion mobility spectrometry analysis for detection of adulterated honey; Talanta 205, 2019, pp. 120–123. https://doi.org/10.1016/j.talanta.2019.120123

8. Pasini F., Gardini S., Marcazzan G.L., Caboni M.F. Buckwheat Honeys: Screening of Composition and Properties. Food Chemistry, 2013, 141 (3): 2802–11. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2013.05.102.

9. Wolski T., Krzysztof T., Rybak-Chmielewska H., Kedzia B. Identification of honey volatile components by solid phase microextraction (SPME) and gas chromatography /mass spectrometry (GC/MS), 2006.

10. Psillakis E. Vacuum-assisted headspace solid-phase microextraction: A tutorial review. Analytica Chimica Acta, 986, 2017, pp. 12–24.

11. Psillakis E., Yiantzi E., Sanchez-Prado L., Kalogerakis N. Vacuum-assisted headspace solid phase microextraction: Improved extraction of semivolatiles by non-equilibrium headspace sampling under reduced pressure conditions. Analytica Chimica Acta, 742, 2012, pp. 30–36. doi:10.1016/j.aca.2012.01.019

12. Адильбеков Е.Н., Алимжанова М.Б. Экспрессная методика скрининга летучих органических загрязнителей в водных образцах с использованием метода ТФМЭ/ГХ/МС // Известия Национальной академии наук Республики Казахстан. – Серия химия и технология. – 2016. – № 420. – Т. 6. – С. 65–74.

13. Алимжанова М.Б., Қонарбай А.Қ., Сергазина М.М. Заманауи талдау әдістері арқылы балды аналитикалық сараптау: ШОЛУ // Вестник Казахстанско-Британского технического университета. – 2018. – Т. 15 (2). – С. 139–148.

14. Risticevic S., Lord H., Górecki T. et al. Protocol for solid-phase microextraction method development. Nat Protoc 5, 2010, pp.122–139. https://doi.org/10.1038/nprot.2009.179