ПАРАФИН ТҮСУІН БОЛЖАУ ҮШІН Х ЖӘНЕ Ү КЕНДЕРІНІҢ КӨМІРСУТЕГІ ҚОСПАСЫНЫҢ ТҰРАҚТЫЛЫҚ АНАЛИЗІН ҚОЛДАНУ

Парафин шөгуінің термодинамикалық сипаттамасы мұнай-газ өнеркәсібі біраз уақыттан бері күресіп келе жатқан парафин шөгуінің мәселесін шешудің салыстырмалы түрде жаңа тәсілі болып табылады. Әдебиетте бірінші парафин кристалы түзілетін термодинамикалық жағдайларды болжауға арналған көптеген модельдер бар. Барлық модельдердегі бірінші міндет парафин тұнудың мүмкіндігін тексеру үшін көмірсутекті қоспаның тұрақтылығын анықтау болып табылады. Қоспаның тұрақтылығы көпкомпонентті қоспаның фазаларының термодинамикалық күйімен, атап айтқанда, барлық фазалардың тепе-теңдікте болуымен анықталады. Осы мақсатта көмірсутек қоспаларындағы парафинның шөгуін анықтау үшін Гиббс энергиясын минимизациялау арқылы жаңа тұрақтылық алгоритмі әзірленді. Алгоритм күй теңдеулері концепциялары бар multi-solid термодинамикалық модельге негізделген. Тұрақтылықтың негізгі критерийі қоспаның оның жаһандық минимумында болуы. Ұсынылған тұрақтылық алгоритмі берілген қоспаның белгілі температура мен қысым жағдайында бірнеше фазаға бөлінетінін немесе бір фаза ретінде болатынын болжайды. Модель X және Y кен орындарынан алынған 6 үлгіден сыналды, бұл кендердегі мұнайдың нақты әрекетіне сәйкес келетін бастапқы мұнай қоспаларының тұрақсыздығын көрсетті. Жаңа тұрақтылық алгоритмінің нәтижелерін бұрын ұсынылған үлгілермен салыстыруға болады. Әдістің басты артықшылығы оның қарапайымдылығы мен сенімділігі болып табылады.

1. Pan H., Firoozabadi A., Fotland P., SPE Prod. Facility J, 1997, 10, 250–258.

2. Lira-Galeana, Firoozabadi A., Prausnitz J.M., AIChE J., 1996, 42, 239–248.

3. Wasylkiewicz S.K., Sridhar L.N., Doherty M.F. & Malone M.F, Industrial and Engineering Chemistry Research, 1996, 35(4), https://doi.org/10.1021/ie950049r.

4. Michelsen M.L. Fluid Phase Equilibria, 1982, 9: 1-19, https://doi.org/10.1016/0378-3812(82)85001-2.

5. Monroy-Loperena R. Fluid Phase Equilibria, 2013, 348, https://doi.org/10.1016/j.fluid.2013.03.005.

6. Robinson D.B., Peng D.Y., S.Y.K. Chung, Fluid Phase Equil, 1985, 24.

7. Whitson C.H, SPE J. Phase behavior, 1983, 683–694.

8. Danesh, A. PVT and phase behaviour of petroleum reservoir fluids, 1998, https://doi.org/10.1016/s0264-8172(99)00062-8.

9. Parks G.S. Journal of the American Chemical Society, 1954, 76 (7), https://doi.org/10.1021/ja01636a111.

10. Makhatova M. C7+ splitting and lumping, 2019.