ҰЗЫНТІЗБЕКТІ α- ОЛЕФИНДЕРДІ АЛУ ҮШІН КӨМІРСУТЕКТЕРДІ КОНВЕРСИЯЛАУҒА АРНАЛҒАН КАТАЛИЗАТОРЛАР

α-олефинді алу үшін көмірсутектерді конверсиялау катализаторы бойынша әдеби шолу келтірілген. Табиғи шикізаттан алған катализаторлар ең қолжетімдісі болып табылады. Ресей және Қазақстанның табиғи цеолиттерінің негізгі компоненті клиноптилолит болып есептеледі, оны дайындау және модификациялау әдістері келтірілген. Тасымалдағыш ретінде монтморрилонитті балшықты алады. Крекинг катализаторларына шолу жасағанда ұзынтізбекті α-олефинді алу үшін парафиндерді крекинглеу бағытына қарай жасалынды. Крекингпен бірге Бренстед және Льюис қышқылы катализаторлар ретінде пайдаланылатын этилен мен пропиленді олигомеризациялау арқылы ұзын тізбекті α-олефиндерді алу ұсынылған. Катализаторларды алу үшін табиғи және синтетикалық цеолиттермен қатар гетерополиқышқылдар да (ГПҚ) қолданылады.

1. Dolgov B. N. Catalysis in organical chemistry. GKhl. L. - 1959. - 807 p.

2. High olefins. Production and application. Ed. by Dalin M. A. - L.. Khimiya. 1984. - 264 p.

3. Geyts B., Kettsir Dzh., Shuyt G. Chemistry of catalytic processes. - M.: Mir. 1981. - 551 p.

4. Akhmetov S. A. Technology of deep treatment of oil and gas. - Ufa. Gilem. 2002. - 672 p.

5. Sokolskiy D. V. Hydratation in solutions. - Alma-Ata: Nauka KazSSR. - 1979. - 364 p.

6. Konuspayev S. R., Kadirbekov K. A., Sarsekova A. T., Nurbayeva R. K., Zhambakin D. G. Cata­ lytic synthesis of high a-olefins by paraffine cracking. // Neftekhimiya. - 2010. - Tom 50. No 5. - P. 378-382.

7. Krylov O. V. Theory of heterogeneous catalysis. - M.: “Akademkniga”. 2004. - 679 p.

8. Zakumbayeva G. D., Shapovalova L. B., Dostiyarov A. M. Treatment of synthesis gas and waste gases of industry. Chemistry and sustainable development «CHEMRAN-Vin». - M. - 1992. - P.30.

9. Li Shuai, Zhang Jie, Nie Guanghua. Determination of the ratio of silicon / aluminum in the zeo­ lite molecular sieve connecting iron. // Wyiyan gongue= inorg. Chem. Ind. - 2012. - Т.44, No 1. - P. 59-60.

10. Battalova Sh.B. Physicochemical bases of obtainment and application of catalysts ans adsorbents and bentonites. - Alma-ata: Nauka. 1986. -168p.

11. Evdokimova V. A., Karatsuba L. P., Lankin S. V. Variation of adsorption properties of clinoptilolite as a result of cation-exchange // Perspekt. Mater. - 2011. No 13. - P. 497-501.

12. Makarov A. E., Melnikov V. B., Glagoleva O. F. Influence of the filler on the properties of zeo lite-containing cracking catalysts. // Chemistry and Technol. fuels and oils. 2006. No 3. - P. 39-40.