ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ТАУАРЛАРДЫҢ КӨЛІКТІК ҚАДАҒАЛАУ ЖҮЙЕЛЕРІНІҢ АРХИТЕКТУРАСЫ

Мақала Еуразиялық экономикалық одақтың 2025 жылға дейін іске асырылуы керек цифрлық мәселелер тізімінің басым бағыттарының бірі – Еуразиялық экономикалық одақта (ЕАЭО) тауарды қадағалау жүйесін енгізуге арналған. Тауарларды көліктік қадағалау жүйесін енгізу мақсаты ЕАЭО аумағы арқылы өтетін уақытты қысқарту, тасымалданған тауарлардың сақталуын қамтамасыз ету, тауарларды тасымалдау кезіндегі операциялық шығындарды азайту және тауарларды экспорттау, импорттау және транзиттеу кезінде контрабанданы болдырмау арқылы ЕАЭО аумағы арқылы транзиттік трафиктің тиімділігін арттыру болып табылады. Аталған шаралар ЕАЭО аумағы арқылы транзиттік трафиктің сенімділігі мен тартымдылығын қамтамасыз етеді. Тауарларды қадағалау жүйесі қадағалаудың үш түрін біріктіреді, олар: тауар туралы ақпарат және тауарларды таңбалау коды бойынша сенімді сәйкестендіру, тауарларға арналған электрондық құжаттардың қадағалануы және тауарлардың қауіпсіздігін бақылауды қамтамасыз ететін және бағдар бойынша тауардың қозғалысын бақылайтын тауарлардың қозғалысын қадағалау. ЕАЭО-ға мүше елдерде тауарлардың қадағалау механизмін енгізу мақсаттары мен талаптарын тағайындайтын Еуразиялық экономикалық комиссияның нормативтік құжаттары қарастырылды. Сонымен қатар жүйенің техникалық көрінісін анықтауға арналған қадағалау жүйесінің негізгі міндеттері көрсетілген. ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердегі ұлттық тауарларды қадағалау жүйесінің құрылымы жалпыланған құрылымдық схема түрінде көрсетілген. Архитектураның сызбасы жүйенің негізгі компоненттерін, байланыс арналарын, жүйенің пайдаланушыларын және сыртқы жүйелермен әрекеттесуді қамтиды. Инженерлік шешімдердің дұрыстығын растайтын және Қазақстан Республикасында тауарларды қадағалаудың ұлттық жүйесін іске асыру үшін оларды пайдалану мүмкіндігін растайтын «ЭВАК Транзит» кедендік тауарлардың көліктік қадағалау жүйесінің пилоттық жобасының нәтижелері ұсынылды.

1. Государственная программа развития и интеграции инфраструктуры транспортной системы Республики Казахстан до 2020 года, утверждена указом Президента Республики Казахстан от 13 января 2014 года № 725.

2. Государственная программа инфраструктурного развития «Нурлы жол» на 2015-2019 годы, утверждена указом Президента Республики Казахстан от 6 апреля 2015 года № 1030.

3. Государственная программа «Цифровой Казахстан» на 2018-2022 годы, утверждена постановлением Правительства Республики Казахстан от 12 декабря 2017 года № 827.

4. Решение Высшего Евразийского экономического совета № 12 от 11 октября 2017 года «Об Основных направлениях реализации цифровой повестки Евразийского экономического союза до 2025 года».

5. Распоряжение Коллегии Евразийской экономической комиссии № 98 от 08 августа 2017 года «О проекте Соглашения о маркировке товаров средствами идентификации в Евразийском экономическом союзе».