КӨМІРСУТЕК ШИКІЗАТЫН ІЗДЕУ КЕЗІНДЕ ЖОҒАРЫ ДӘЛДІКТІ МАГНИТТІК БАРЛАУДЫ, ГРАВИБАРЛАУДЫ ЖӘНЕ ЭЛЕКТРБАРЛАУДЫ ПАЙДАЛАНУ БОЙЫНША МҮМКІНДІКТЕР

Жаңа жабдықты қолдана отырып, көмірсутектердің кен орындарын анықтаудың және деректерді өңдеудің геофизикалық әдістері жан-жақты талданады. Көмірсутектерді барлау кезінде сыни мәселелерге шолу келтірілген. Мұнай мен газдың перспективалық құрылымдарын жуас, төмен амплитудалық, ірі көлемді теріс магниттік ауытқулар аймақтарына қою белгілері бойынша көмірсутегі кен орындарын тікелей іздеуге мүмкіндік беретін жоғары дәлдіктегі магниттік зерттеулерді жүргізу әдісіне ерекше көңіл бөлінеді. Қазіргі гравитациялық зерттеулерден алынған материалдарды талдау негізінде гравитациялық өрістегі көмірсутек кен орындары жоспардағы осы кен орындарын сипаттайтын жергілікті теріс ауытқуларға сәйкес келетіні анықталды. Гравитациялық өрістегі кен орындарының үстіндегі осы ауытқулар тұтқышы мен коллекторлардың түріне байланысты болмауы маңызды. Жергілікті ауытқулардың амплитудасы бойынша болжамды көмірсутек қорларын бағалауға болады. Көмірсутек шикізатын іздеудегі заманауи электрлік зерттеулердің тиімділігі өте жоғары. Көмірсутек кен орындарын іздеуде электр іздеу әдісін қолдану мүмкіндігінің негіздемесі екі тармаққа байланысты, өйткені біріншіден, негізгі сулы қабатқа қатысты мұнай мен газ қоймасының жалпы электр кедергісінің күрт артуы (мұнай мен газ кен орындары көтеріңкі электр кедергісіне ие) тікелей белгі болып табылады. Екіншіден, кен минералдары бар аудандардың болуы, жанама белгі, резервуар үстіндегі беткейге жақын жерде таралған.

1. Магниторазведка. Справочник геофизика / Под ред. В. Е Никитского, Ю. С. Глебовского. - М.: Недра, 1990. - 470 с.

2. Гравиразведка. Справочник геофизика. - М. Недра, 1990. - С. 518-519.

3. Поспелов В. В. Кристаллический фундамент: геолого-геофизические методы изучения коллекторского потенциала и нефтегазоносности. - Москва: Ижевск, 2005. - 258 с.

4. Шустер В. Л., Левянт В. Б., Элланский М. М. Нефтегазоносность фундамента. - М.: Техника, 2003. - 175 с.

5. Бембель Р. М., Мегеря В. М., Бембель С. Р. Геосолитоны: функциональная система Земли, концепция разведки и разработки месторождений углеводородов. - Тюмень: Вектор Бук, 2003. - 311 с.

6. Номоконова Г. Г., Гарус П. И., Коровин М. А. Эпигенетические изменения на месторождениях углеводородов по геофизическим данным // Геофизические методы при разведке недр. - 2011. - С. 198-201.

7. Трипольский В. П., Тулемисова Ж. С. Роль высокоточной мангитосъёмки на этапе поисков залежей углеводородов // Вестник КБТУ - № 4 (23). - 2012. - С. 15-18.

8. Трипольский В. П., Тулемисова Ж. С. Особенности методики магнитных съёмок при поисках углеводородов // Матер. Междунар. науч. конф. «Проблемы инновационного развития нефтегазовой индустрии». - Алматы: КБТУ, 2013. - Т. 1. - С. 165-167.

9. Михайлов И. Н., Чертовских К. А. Гравиразведка на нефть и газ // Разведка и охрана недр. - 2001. - №4. - С. 19-22.

10. Михайлов А. К., Веселов К.Е,.Извольский А.В. и др. // Разведка и охрана недр. - 2002. - № 3-4. - С. 33-36.

11. Хмелевский В. К., Бондаренко В. М. Электроразведка. Справочник Геофизика. - М.: Недра, 1989. - Кн. 1. 438 с. - Кн. 2. 378 с.

12. Могилатов В. С., Балашов Б. П. Зондирование вертикальными токами (ЗВТ) // Изв. РАН. Серия Физика Земли. - 1994. - № 6. - С. 73-79.

13. Пат. 27356 РК, МПК7 G 01 V 11/00 Способ поисков залежей углеводородов путем наблюдений за суточными вариациями геомагнитного поля / Трипольский В. П., Бекмухаметова З. А., Коробкин В. В.; заявитель и патентообладатель АО «Казахстанско-Британский технический университет»; заявл. 08.11.2012, решение 29.05.2013.

14. Пат. № 2012/1301.1 на получение инновационного патента «Способ оконтуривания в плане границ залежи углеводородов путем наблюдений за суточными вариациями геомагнитного поля» / Трипольский В. П., Бекмухаметова З. А., Коробкин В. В.; заявитель АО Казахстанско­-Британский технический университет; заявл. 11.12.2012, решение от 24.10.2013.