Preview

Қазақстан-Британ техникалық университетінің хабаршысы

Кеңейтілген іздеу

БҰРЫҚТЫ ПИРОЛИЗ АРҚЫЛЫ АЛЫНАТЫН ҚАЛАЙЫ ДИОКСИДІНІҢ ЖҰҚА ПЛЕНКАЛАРЫНДАҒЫ ТҮРЛІ ПІШІНДЕГІ ИЕРАРХИЯЛЫҚ ҚҰРЫЛЫМДАРДЫҢ ТҮЗІЛУ ПРОЦЕСІН ЗЕРТТЕУ

https://doi.org/10.55452/1998-6688-2025-22-1-271-285

Толық мәтін:

Аннотация

Бұл жұмыста иерархиялық құрылымдары бар қалайы диоксиді негізіндегі жұқа қабықшалар синтезделді. Бұл құрылымдарды «өсіру» процесі бастапқы пленка түзетін ерітінділердің құрамына аммоний гидроксидін енгізу арқылы жүзеге асырылды. Иерархиялық құрылымдардың пішіні мен көлемі енгізілген аммоний гидроксидінің мөлшерімен реттелді. Алынған үлгілердің оптикалық қасиеттері олардың мөлдір өткізгіш жабын ретінде қолданылу мүмкіндігін зерттеу мақсатында талданды. Қабыршақтар спрей-пиролиз әдісі арқылы дайындалды. Картаға түсіру кезінде қалайының ең көп жиналуы құрылымдардың контурында байқалды. Ал оттегі мен хлор үлгілердің бетіне салыстырмалы түрде біркелкі таралғаны анықталды. Үлгілердің элементтік талдауы барлық үлгілерде элементтердің мынадай қатынаста болатынын көрсетті: Sn>O2>Cl2. Ең жоғары қалайы мөлшері 0,8 мл аммоний гидроксиді бар бастапқы ерітіндіден синтезделген үлгіде анықталды. Иерархиялық құрылымдардың мөлшерінің оптикалық қасиеттерге әсерін анықтау үшін синтезделген үлгілердің трансмиссиялық спектрлері жазылды. Нәтижелерді талдау көрсеткендей, бастапқы ерітіндіге аммоний гидроксидін қосу үлгілердің өткізгіштігін төмендеткенімен, бұл өзгеріс айтарлықтай сындарлы емес. Үлгілер әлі де оптикалық мөлдір болып қала берді.

Авторлар туралы

Е. А. Бондарь
Физика-техникалық институт, Satbayev University
Қазақстан

 PhD, ФТИ аға ғылыми қызметкері 

 Алматы қ. 



И. А. Лебедев
Физика-техникалық институт, Satbayev University
Қазақстан

 физ.-мат.ғ.д. 

 Алматы қ. 



Е. А. Дмитриева
Физика-техникалық институт, Satbayev University
Қазақстан

 физ.-мат.ғ.к., 

 Алматы қ. 



А. И. Федосимова
Физика-техникалық институт, Satbayev University
Қазақстан

 PhD, қауымдастырылған профессор, Э.Г. Боос атындағы Жоғары энергия физикасы зертханасының меңгерушісі 

 Алматы қ. 



К. М. Кучкаров
Өзбекстан Республикасы Ғылым академиясының Физика-техника институты
Өзбекстан

 физ.-мат.ғ.д., Фотоэлектроника зертханасының бас ғылыми қызметкері 

 Ташкент 07 



Н. А. Кулагина
Өзбекстан Республикасы Ғылым академиясының Физика-техника институты
Өзбекстан

 Кіші ғылыми қызметкер 

 Ташкент 07 



С. А. Ибраимова
Физика-техникалық институт, Satbayev University
Қазақстан

 Алматы қ. 



А. К. Шонғалова
Физика-техникалық институт, Satbayev University
Қазақстан

 PhD, ФТИ аға ғылыми қызметкері

 Алматы қ. 



А. Е. Кемелбекова
Физика-техникалық институт, Satbayev University
Қазақстан

 PhD, ФТИ аға ғылыми қызметкері 

 Алматы қ. 



Әдебиет тізімі

1. Barrino F. Hybrid organic-inorganic materials prepared by sol-gel and sol-gel-coating method for biomedical use: study and synthetic review of synthesis and properties // Coatings. – 2024. – Vol. 14(4). – ID.425. https://doi.org/10.3390/coatings14040425.

2. Aydogan S. et.al. Synergistic enhancement of simazine degradation using ZnO nanosheets and ZnO/GO nanocomposites: A sol-gel synthesis approach // Ceramics International. – 2024. – Vol. 50(14). – P. 25080–25094. https://doi.org/10.1016/j.ceramint.2024.04.236.

3. Kim H.J. et.al. High-performance sol-gel-derived CNT-ZnO nanocomposite-based photodetectors with controlled surface wrinkles // Materials. – 2024. – Vol. 17(21). – ID.5325. https://doi.org/10.3390/ma17215325.

4. Dawngliana K. M. S. et.al. Effect of Al on photoluminescence properties of Nd3+ in silicate glass prepared by in-situ sol-gel method // Journal of sol-gel science and technology. – 2024. – Vol. 112(2). – P. 444–455. https://doi.org/10.1007/s10971-024-06539-x.

5. Zak A. Khorsand et.al. Green synthesis, cytotoxicity study, and biodistribution evaluation of 99mTcZnO nanoparticles in rat // Materials Letters. – 2024. – Vol. 360. – ID.136060. https://doi.org/10.1016/j.matlet.2024.136060.

6. Chen R. et.al. Preparation of Cu2Y2O5 by sol-gel method and its photocatalytic activity // Integrated ferroelectrics. – 2024. – Vol. 240(4–5). – P. 841–849. https://doi.org/10.1080/10584587.2024.2325882.

7. Diliegros-Godines C.J. et.al. Optical, conductive, and ferroelectric properties of the first layer of dip-coated BiFeO3 films from methoxyethanol and acetic acid-based chemical dissolvents // Semiconductor science and technology. – 2024. – Vol. 39(4). – ID.045003. https://doi.org/10.1088/1361-6641/ad28f3.

8. Sari M.A. et.al. Production and development of ZnAlGeO semiconducting materials for thermoelectric generators in potential aerospace applications // Journal of sol-gel science and technology. – 2024. – Vol. 112(2). – P. 403–418. https://doi.org/10.1007/s10971-024-06526-2.

9. Wen S.Y. et.al. Characterization and Photocatalytic Activity of Er2Ti2O7 prepared by sol-gel method // Integrated ferroelectrics. – 2024. – Vol. 240(6–7). – P.869-877. https://doi.org/10.1080/10584587.2024.2327924.

10. Sarmalek M.S. et.al. Comparative study of the structural, optical, and electrochemical properties of γ-Ga2O3 synthesized by microwave hydrothermal and sol-gel techniques // Journal of solid state electrochemistry. – 2024. https://doi.org/10.1007/s10008-024-06075-2.

11. Bondar E.A. et.al. The synthesis of materials with a hierarchical structure based on tin dioxide // Nanomaterials. – 2024. – Vol. 14. – ID.1813. https://doi.org/10.3390/nano14221813.

12. Murzalinov D.O. et.al. The effect of pH solution in the sol–gel process on the structure and properties of thin SnO2 films // Processes. – 2022. – Vol. 10. – ID.1116. https://doi.org/10.3390/pr10061116.

13. Кононова (Грачева) И.Е., Мошников В.А. Наноматериалы с иерархической структурой. Современные тенденции развития // Труды IX всероссийской школы-семинара студентов, аспирантов и молодых ученых по направлению «Диагностика наноматериалов и наноструктур». – 2017. – Т.1.

14. Pham H.L.L. et.al. Morphological evolution of 3D ZnO hierarchical nanostructures by diethylene glycol-assisted sol-gel synthesis for highly effective photocatalytic performance // Journal of sol-gel science and technology. – 2022. – Vol. 104(2). – P. 342–352. https://doi.org/10.1007/s10971-022-05886-x.

15. Du Q.P. et.al. Hierarchical PBO Nanofiber/PPS melt-blown mats with a controllable porous microstructure for thermal protection under harsh conditions // ACS applied polymer materials. – 2023. – Vol. 5(5). – P. 3499–3506. https://doi.org/10.1021/acsapm.3c00162.

16. Chen B.W. et.al. Acetated starch inclusion to tailor the hierarchical structure and sol-gel features of middle gluten wheat starch-based binary matrices // Food hydrocolloids. – 2025. – Vol. 160(1). – ID.110764. https://doi.org/ 10.1016/j.foodhyd.2024.110764.

17. Dong W. et.al. Low-temperature silane coupling agent modified biomimetic micro/nanoscale roughness hierarchical structure superhydrophobic polyethylene terephthalate filter media // Polymers for advanced technologies. – 2022. – Vol. 33(5). – P. 1655-1664. https://doi.org/10.1002/pat.5628.

18. Alshoaibi A. et.al. Hierarchically grown nanostructure for suppressing leaching in fiber optic chemical sensing // Materials chemistry and physics. – 2022. – Vol. 286. – ID.126194. https://doi.org/10.1016/j.matchemphys.2022.126194.

19. Шонғалова А.Қ. и др. Изучение иерархических структур в наноразмерных пленках на основе диоксида олова // Қазақстан-Британ техникалық университетінің хабаршысы. – 2024. – №4 (71). – С. 219–233. https://doi.org/10.55452/1998-6688-2024-21-4-219-233.

20. Suvarna T. et.al. Investigation on Sb-doped SnO2 as an efficient sensor for the detection of formaldehyde // Materials today communications. – 2023. – Vol. 37. – ID. 107438. https://doi.org/10.1016/j.mtcomm.2023.107438.

21. Klychkov N.A. et.al. Dynamics of response of a sensor based on a nanostructured tin dioxide layer exposed to the isopropanol vapors // Physical and chemical aspects of the study of clusters nanostructures and nanomaterials. – 2021. – Iss. 13. – P. 708–716.

22. Kononova I. et.al. SnO2-based porous nanomaterials: sol-gel formation and gas-sensing application // Gels. – 2023. – Vol. 9(4). – ID.283. https://doi.org/10.3390/gels9040283.

23. Oleksenko L.P. et.al. Nanosized tin dioxide based semiconductor materials for creation of gas sensors // Molecular crystals and liquid crystals. – 2024. – Vol. 768(7). – P. 1–8. https://doi.org/10.1080/15421406.2024.2348172.

24. Sreenath S. et.al. Proton conducting organic-inorganic composite membranes for all-vanadium redox flow battery // Membranes. – 2023. – Vol. 13(6). – ID.574. https://doi.org/10.3390/membranes13060574.

25. Soleimani F. et.al. Investigating the structural, optical, and photocatalytic activity of TiO2/SnO2 nanocomposites synthesized by the facile sol-gel technique for dye degradation // Physica scripta. – 2022. – Vol. 97(12). – ID.125822. https://doi.org/ 10.1088/1402-4896/aca057.


Рецензия

Дәйектеу үшін:


Бондарь Е.А., Лебедев И.А., Дмитриева Е.А., Федосимова А.И., Кучкаров К.М., Кулагина Н.А., Ибраимова С.А., Шонғалова А.К., Кемелбекова А.Е. БҰРЫҚТЫ ПИРОЛИЗ АРҚЫЛЫ АЛЫНАТЫН ҚАЛАЙЫ ДИОКСИДІНІҢ ЖҰҚА ПЛЕНКАЛАРЫНДАҒЫ ТҮРЛІ ПІШІНДЕГІ ИЕРАРХИЯЛЫҚ ҚҰРЫЛЫМДАРДЫҢ ТҮЗІЛУ ПРОЦЕСІН ЗЕРТТЕУ. Қазақстан-Британ техникалық университетінің хабаршысы. 2025;22(1):271-285. https://doi.org/10.55452/1998-6688-2025-22-1-271-285

For citation:


Bondar E.A., Lebedev I.A., Dmitriyeva E.A., Fedosimova A.I., Kuchkarov K.M., Kulagina N.A., Ibraimova S.A., Shongalova A.K., Kemelbekova A.E. STUDY OF THE FORMATION PROCESS OF HIERARCHICAL STRUCTURES OF VARIOUS FORMS IN THIN FILMS OF TIN DIOXIDE OBTAINED BY SPRAY PYROLYSIS. Herald of the Kazakh-British technical university. 2025;22(1):271-285. (In Russ.) https://doi.org/10.55452/1998-6688-2025-22-1-271-285

Қараулар: 75


ISSN 1998-6688 (Print)
ISSN 2959-8109 (Online)